تفاوت متخصص مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب

به دلیل تعدد زمینه‌های تخصصی در علم پزشکی، تشخیص تفاوت بین تخصص پزشکان همیشه آسان نیست. اگر به دنبال تشخیص درست بیماری خود باشید، باید بدانید که به چه نوع متخصصی نیاز دارید و چه زمانی باید به او مراجعه کنید. جراح مغز و اعصاب و متخصص مغز و اعصاب، هر دو در درمان بیماری های سیستم عصبی مرکزی، تخصص دارند. مغز و نخاع تحت کنترل سیستم عصبی مرکزی هستند و این بدان معناست که این سیستم، اکثر عملکردهای ذهنی و جسمانی ما را کنترل می کند.

مغز و اعصاب یک زمینه ی تخصصی در علم پزشکی است که بر تشخیص و درمان بیماری هایی تمرکز دارد که بر مغز و سیستم عصبی و همچنین نخاع، رگ های خونی، ماهیچه ها و اعصاب تاثیر می گذارد. بیماری های مرتبط با این زمینه نیز، توسط پزشکان در دو تخصص مرتبط درمان می شود: متخصص مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب.

هر دو متخصص افراد مبتلا به بیماری ها و آسیب های مربوط به سیستم عصبی را درمان می کنند. پس چرا بین متخصص مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب تفاوت وجود دارد؟ این مقاله، تفاوت ها و شباهت های بین این دو متخصص را توضیح می دهد.

متخصص مغز و اعصاب کیست؟

متخصص مغز و اعصاب، تشخیص، آزمایش و انواع خاصی از جراحی ها را انجام می دهد. از طرفی، آنها هیچ نوع جراحی در مغز یا نخاع انجام نمیدهند. با این حال، یک متخصص مغز و اعصاب عمومی مطالعه ی هدایت عصبی و الکترومیوگرافی (NCS/EMG) و پونکسیون کمری (LP) که نوعی نمونه برداری از نخاع است و به منظور ارزیابی مایع مغزی نخاعی است را انجام میدهد. علاوه بر این، متخصصان مغز و اعصاب فوق تخصصی ممکن است موارد زیر را انجام دهند:

مانیتورینگ مغز و ستون فقرات حین عمل

تست هماهنگی اعصاب خودمختار

جراحی اندوواسکولار شامل آنژیوگرافی و آنوریسم (برآمدگی عروق خونی)، تزریق سم بوتولینوم، بیوپسی (نمونه برداری) از پوست و عضله

متخصصان مغز و اعصاب چه بیماریهایی را درمان می کنند؟

همانطور که پیشتر نیز ذکر شد، هدف اصلی متخصصان مغز و اعصاب، ارائه یک تشخیص مناسب از طریق یک سری آزمایشات است که جراح مغز و اعصاب با کمک نتایج این آزمایشات و تشخیص ها، از طریق جراحی، بیماری فرد را درمان میکند. ارزیابی‌ها و تشخیص‌های متخصص مغز و اعصاب نیز در این فرآیند بسیار مهم هستند، بنابراین بهتر است یک متخصص مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب را پیدا کنید که سابقه همکاری با یکدیگر داشته باشند.

برخی از رایج ترین عارضه هایی که متخصصان مغز و اعصاب به تشخیص آنها می پردازند عبارتند از:

میگرن

درد عصب

صرع

بیماری آلزایمر

ضربه مغزی

سندرم خستگی مزمن

اسکلروز چندگانه

بیماری پارکینسون

سرگیجه و اختلالات تعادلی

چه زمانی باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد؟

از آنجایی که متخصصان مغز و اعصاب بیماران مبتلا به اختلالات مغز و سیستم عصبی را درمان می کنند، علائم واضحی وجود دارد که قبل از مراجعه به متخصص مغز و اعصاب باید از آنها آگاه باشید. در اینجا برخی از علائم آورده شده اند که به شما در درک زمینه ی کاری متخصص مغز و اعصاب، و تفاوت بین یک متخصص مغز و اعصاب و یک جراح مغز و اعصاب کمک می کند.

سرگیجه مداوم

تغییرات در احساسات یا عواطف

اختلال در تعادل

سردرد

سردرگمی عاطفی

ضعف عضلانی

احساس سنگینی سر مداوم

جراح مغز و اعصاب یک متخصص جراحی مغز و اعصاب است که در درمان عارضه های درگیر کننده ی مغز، نخاع، گردن یا کمر و تعداد زیادی از بیماری های عصبی دیگر مانند بیماری پارکینسون، نورالژی تریژمینال، آسیب به سر و غیره تخصص دارد. در حالی که متخصص مغز و اعصاب معمولاً قادر به انجام این کارها نیست. علاوه بر انجام جراحی، جراحان مغز و اعصاب همچنین می‌توانند به شما در تعیین، برنامه درمانی، جراحی و مراقبت های پس از درمان نیز کمک کنند. جراحان مغز و اعصاب در حل مسائل مربوط به مغز و اجزای عصبی بدن بسیار ماهر هستند.

جراحان مغز و اعصاب چه بیماریهایی را درمان می کنند؟

همانطور که در بالا ذکر شد، جراحان مغز و اعصاب عارضه های مرتبط با مغز را درمان می‌کنند، خود مغز را جراحی می‌کنند، ناحیه گردن یا کمر را جراحی می‌کنند و بر روی نخاع نیز جراحی انجام میدهند. تقریباً هر بیماری که مرتبط با این نواحی بدن باشد، جراح مغز و اعصاب یا همان جراح ستون فقرات می تواند آنرا درمان کند.

جراحان مغز و اعصاب ممکن به مسائلی زیر رسیدگی می کنند:

درد گردن یا کمر ناشی از فشردگی عصب نخاعی

فتق یا برآمدگی دیسک

تومورهای خوش خیم یا سرطانی مغز و ستون فقرات

آسیب های تروماتیک مغزی

هیدروسفالی

نورالژی تریژمینال

اختلالات عروق مغزی، مانند خونریزی های داخلی مغز

آنوریسم مغزی

چه زمانی باید به جراح مغز و اعصاب مراجعه کرد؟

جراحان مغز و اعصاب مانند متخصصان مغز و اعصاب، بیماری های مختلفی را درمان می کنند. افرادی که به جراحان مغز و اعصاب مراجعه می کنند اغلب کسانی هستند که توسط متخصصان مغز و اعصاب ارجاع داده شده اند، زیرا جراحان مغز و اعصاب کل سیستم عصبی و بدن را جراحی می کنند. همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم، نقش کلیدی جراح مغز و اعصاب که بعضا با نام‌هایی نظیر جراح دیسک کمر نیز شناخته می شوند در اقدامات جراحی است. برخی از مواردی که جراح مغز و اعصاب آنها را درمان می کند:

رفع اختلالات عروق مغزی

جراحی ترمیم اندوواسکولار

رفع دیسک

جراحی کرانیوتومی

پونکسیون کمری

درمان آنوریسم مغزی

متخصص مغز و اعصاب در مقایسه با جراح مغز و اعصاب: به طور خلاصه

بزرگترین تفاوت بین یک متخصص مغز و اعصاب و یک جراح مغز و اعصاب این است که یک متخصص مغز و اعصاب معمولاً عمل جراحی انجام نمی دهد، آنها تقریباً همیشه یک بیماری را از طریق یک سری آزمایشات تشخیص می دهند که جراح مغز و اعصاب از آن تشخیص، برای ارائه ی بهترین درمان از طریق جراحی استفاده می کند. در مورد جراحان مغز و اعصاب، تفاوت اصلی این است که آنها به دلیل داشتن سال‌ها مطالعه، تحقیق و انجام عمل‌های جراحی بر روی مغز، گردن، پشت و نخاع قادر به انجام جراحی بر روی مغز، گردن یا کمر و نخاع هستند.

نوع مدرک و آموزش

متخصصان مغز و اعصاب چهار سال آموزش پیش پزشکی در کالج یا دانشگاه، چهار سال تحصیل در دانشکده پزشکی که منجر به دریافت مدرک پزشکی عمومی یا تخصصی، یک سال کارآموزی، و حداقل سه سال آموزش تخصصی در یک برنامه رزیدنتی مغز و اعصاب، می گذرانند. برخی از متخصصان مغز و اعصاب ترجیح می دهند در زمینه های مورد علاقه مانند سکته مغزی، اختلالات حرکتی، یا بیهوشی، آموزش های بیشتری ببینند.

دوره آموزشی جراح مغز و اعصاب طولانی ترین دوره آموزشی در بین هر تخصصی در پزشکی است. علاوه بر چهار سال آموزش پیرا پزشکی، چهار سال دوره پزشکی و یک سال کارآموزی، دوره رزیدنتی آنها نیز پنج تا هفت سال است. پس از آن، بسیاری برای تخصص در زمینه هایی مانند ستون فقرات، جراحی مغز و اعصاب کودکان یا جراحی اعصاب محیطی، دوره ی فلوشیپ را میگذرانند.